زین العابدین

زَیْنُ الْعابدین به‌معنای زینت عبادت‌کنندگان، از مشهورترین لقب‌های امام سجاد(ع) امام چهارم شیعیان است.

ملقب شدن امام سجاد(ع) به زین‌العابدین را، به‌دلیل کثرت زهد و عبادت دانسته‌اند. از مالک بن اَنس، فقیه و محدث اهل سنت نقل شده که او در شبانه‌روز هزار رکعت نماز می‌خواند و به‌دلیل عبادتش او را زین‌العابدین خوانده‌اند. همچنین در منابع حدیثی از او با عنوان سید العابدین نیز یاد شده است. گفته شده در تاریخ اسلام، کسی جز علی بن الحسین(ع) به زین العابدین ملقب نشده است.

برپایه روایتی که در کتاب عِلَلُ الشرایع نقل شده از قرن دوم قمری از امام سجاد(ع) به این لقب یاد می‌شده است. ابن شهاب زُهری، فقیه و محدث اهل سنت هر گاه روایتی از علی بن حسین نقل می‌کرد از او به لقب زین العابدین یاد می‌نمود. سُفیان بن عُیینَة (۱۰۷-۱۹۸ق) پرسید چرا او را زین العابدین می‌خوانی؟ زهری در پاسخ به روایتی از پیامبر(ص) اشاره کرد که در روز قیامت وقتی که منادی فریاد می‌دهد زین العابدین کجاست، گویا فرزندم علی بن حسین را می‌بینم که در میان صف‌ها قدم برمی‌دارد.

در کتاب کَشْفُ الغُمَّه بدون ذکر سند، درباره ملقب شدن امام چهارم به «زین العابدین» آمده است که شبی در محراب عبادت به تَهَجُّد مشغول بود، صدایی را شنید که سه مرتبه او را ندا کرد: «أنْتَ زَینُ الْعابدین؛ تویی زینت عبادت‌کنندگان»، پس از این در میان مردم به این لقب مشهور گشت.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. قرشی، حیاة الامام زین‌العابدین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۴۵و۱۴۶.
  2. ذهبی، العبر، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۸۳.
  3. برای نمونه نگاه کنید به:‌ صدوق، علل الشرابع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۳۲.
  4. قرشی، حیاة الامام زین‌العابدین، ۱۴۰۹، ج۱، ص۱۸۷.
  5. صدوق، علل الشرابع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۲۲۹-۲۳۰.
  6. صدوق، علل الشرابع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۲۲۹-۲۳۰.
  7. اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۶۱۹.

منابع

  • اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، رضی، ۱۴۲۱ق.
  • ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، تحقیق ابوهاجر محمد سعید بن بسیونی زغلول، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا.
  • صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، قم، کتاب‌فروشی داوری، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۶م.
  • قرشی، باقر شریف، حیاة الامام زین العابدین، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۹ق.